Gökova Körfezi başta olmak üzere Ege ve Akdeniz sahillerini koruma görevi üstlenen Akdeniz Koruma Derneği (AKD), 70 ülkeden 165 farklı proje arasından ‘Yeşil Oscar’ olarak bilinen ‘Uluslararası Whitley Doğa Koruma Altın Ödülü’nün sahibi oldu. Dernek Başkanı Zafer Kızılkaya, ödülün, 2012 yılından itibaren Muğla’nın Gökova Körfezi’ndeki Akbük, Akyaka, Çamlı, Boncuk Koyu, İngiliz Limanı ve Bördübet koylarını koruma altına alınıp, sürdürülebilir balıkçılığın sağlanması sayesinde geldiğini söyledi.
Akdeniz fokları ile birlikte Marmaris’in Boncuk Koyu’nda yaşayan kum köpekbalıklarını korumak ve balıkçılığın geliştirilmesi için çalışan Akdeniz Koruma Derneği, 2012 yılında, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı kanalıyla Muğla’nın Gökova Körfezi’ndeki Akbük, Akyaka, Çamlı, Boncuk Koyu, İngiliz Limanı ve Bördübet koylarını koruma altına alarak balıkçılığı yasakladı. Balıkçılığa kapalı bu alanlardan Gökova Körfezi İngiliz Limanı Değirmenbükü Mevkisi’nde açıklamalarda bulunan Zafer Kızılkaya ödülün hikayesini anlattı.
Kızılkaya, “AKD, Gökova Körfezi’nde balıkçılığa kapalı alanların korunması, izlenmesi ve başarılarının başka alanlarda da tekrarlanabilmesiyle ilgili bir dizi projeler yürütüyor. Bunların en önemlisi deniz koruma alanlarında denetim faaliyetlerini kontrol edebilmek amacıyla kurulmuş olan Deniz Koruyuculuğu Sistemi. Bu sistemde botlarımızla haftanın 7 günü 24 saat süreyle nöbet tutan görevlilerimiz Sahil Güvenlik Komutanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Muğla İl Müdürlüğü, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Marmaris İlçe Müdürlüğü yetkilileri ve jandarma ile ortaklaşa çalışıyoruz. Yasak alanlarda her türlü yasa dışı aktivitelerin durdurulması ve haklarında yasal işlem başlatılmasıyla ilgili bir denetleme mekanizması kurulmuş oldu ve bunda da çok başarılıyız” dedi.
“ÇALIŞMA BALIKÇIYA PARA, DERNEĞE BÜYÜK ÖDÜLÜ GETİRDİ”
Sıkı denetim ve kontrol mekanizmasıyla büyük başarıya imza attıklarını belirten Kızılkaya, “5 yıllık hedefimizi 3 yılda elde ettik ve balıklar koruma alanları dışına taşmaya başladı. 2010 yılında Gökova İç Körfezi’nde bir balıkçı teknesinin aylık geliri 1400 liradan bugün 6 bin 800 – 7 bin liraya kadar çıktı. Akdeniz bölgesinde balıkçılık çökerken Gökova’da çok ciddi bir sürdürülebilir balıkçılık başarısı yaşanıyor. 2012-2013 senesinde projemiz Whitley Doğa Vakfı’ndan aldığı normal ödül, 2017 senesinde de en uç seviyesi olan ‘Yeşil Oscar’ olarak bilinen Whitley Doğa Koruma Altın Ödülü’ne ulaştı. Bu ödülü şimdiye kadar sadece 10 proje kazanmıştı. Bu sene kazanan biz olduk” dedi.
BM TARAFINDAN HAZIRLANAN KİTABA GÖKOVA KÖRFEZİ DE GİRDİ
Kızılkaya şöyle devam etti:
“Daha önce aldığımız fonlar, yürüttüğümüz projeler, hem ekosisteme hem de biyolojik çeşitliliğe ve hem de sürdürülebilir balıkçılığa yaptığımız katkıdan dolayı verildi. Şimdi yeni aldığımız fonla da Gökova Körfezi’ndeki bu aktiviteleri hem sürdürmeye çalışmak ve hem de bunu Fethiye Körfezi’nin belli alanlarında tekrar edebilmek için kullanacağız. Çünkü artık elimizde tekrarlayabileceğimiz çok güzel bir model var. Gökova Bölgesi’ndeki tüm deniz alanları dünya tarafından takip ediliyor. Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan kitapta en iyi 16 deniz koruma alanlarından birisi olarak Gökova Körfezi’ne yer verildi. Bu çok önemli bir olay. Artık bizim çalışmalarımız başkalarına da ışık tutuyor” dedi.
AKDENİZ’DE BALIKÇILIĞA KAPALI TEK ALAN TÜRKİYE’DE
Gelecekteki hedefleri de açıklayan Kızılkaya, “2000 yılında BM ve Dünya Ekosistemi Biyolojik Çeşitliliği Koruma Konvansiyonu 2020 yılına kadar dünyadaki denizlerin yüzde 20’sini koruma altına alma hedefi koymuştu. Böylece ancak ekosistemleri ve balıkçılığı koruyabileceğimiz düşünülüyordu. Bırakın yüzde 20’yi yüzde 10’una bile ulaşılamadı. Akdeniz’de genel deniz koruma alanlarında bu rakam yüzde 6, Gökova’da olduğu gibi ülkemizdeki balıkçılığa kapalı ülke genelindeki alanlarda ise yüzde 0.4 kadar gerçekleşti. Yeni hedef olarak 2020’ye kadar toplamda koruma alanları yüzde 10, balıkçılığa kapalı alanları ise yüzde 2’ye indirildi. Türkiye’de biz bu hedeflere AB’den daha hızlı ulaşıyoruz. Son 15 senede Akdeniz genelinde balıkçılığa kapalı koruma alanı ilan edilmiş tek yer Türkiye’de. Bunu da Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız’ın büyük destekleriyle sağladık. Türkiye deniz koruma alanlarında Akdeniz’de lider olmaya çok yakın” diye konuştu.
Tek sıkıntılarının ise genel anlamda devlet desteğinin olmaması olduğunu vurgulayan Kızılkaya, “Şu anda bunu biz aldığımız fonlarla götürmeye çalışıyoruz. Daha nereye kadar götürürüz bilemiyoruz. Bu nedenle artık devlet destek ve programı şart. Biz bunu Gökova’daki sivil toplum kuruluşlarından balıkçı arkadaşlarımıza kadar ortak çalışmamız sayesinde elde ettik” dedi.