ENERJİ KOOPERATİFLERİ DÖNEMİ BAŞLIYOR

KOBİ’lere 5 MW’a kadar lisansız elektirik üretimi artık mümkün. Enerji kooperatiflerinin kurulmasının önü açıldı. Böylece çiftçiler, esnaf ve KOBİ’ler kuracakları enerji kooperatifleriyle, işin başında yatıracakları ortaklık bedelinden sonra elektrik parası ödemeyecek.

Rüzgar, güneş, biyokütle gibi yerli enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması için yeni bir model ortaya çıktı. Yeni modele göre enerji kooperatiflerinin kurulması söz konusu olacak. Böylece enerji kooperatiflerinin 5 MW’a kadar lisansız üretim yapmasının önü açıldı. Mevzuat değişikliği sonucu çiftçiler başta olmak üzere, esnaf ve KOBİ’ler güçbirliği yaparak kendi elektriğini üretebilecek. Örneğin bir köydeki çiftçiler ortak bir enerji kooperatifi kurabileceği gibi Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) faaliyet gösteren işletmeler de rüzgar, güneş ve biyokütleden kendi elektriğini üretebilecek. İşin başında belirli bir ortaklık bedeli konulduktan sonra elektrik parası ödenmeyecek. Kapasite tahsis sorununun çözülmesiyle birlikte ürettiği fazla elektriği sisteme vererek ortaklık payına göre de para kazanılabilecek.

4 YILDA GERİ DÖNÜYOR

Türkiye’de ortalama 1 MW’lık bir yenilenebilir enerji tesisi kurmanın maliyeti 1 milyon Euro olarak hesaplanıyor. Yapılan yatırım 4-5 yıl içerisinde geri alınabiliyor. Uzmanlar özellikle enerji kooperatiflerine kırsalda bankaların ve devletin finansman desteği sağlaması gerektiğine dikkat çekiyor. Ortalama dört kişilik bir ailenin yıllık elektrik faturası 2.000-2.500 TL arasında değişirken, işletmelerde bu rakam daha da yükseliyor. Türkiye’de faaliyete geçmeyi bekleyen halihazırda kurulu 7 adet yenilenebilir enerji kooperatifi bulunuyor. Sistemin tam olarak faaliyete geçmesi için kapasite tahsis sorununun çözüme kavuşması gerekiyor. Enerji kooperatifi kurmak isteyen ortaklar Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) bu konuda destek bekliyor.

YEREL KALKINMA

Enerji kooperatiflerine ilişkin değerlendirmede bulunan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri “Söz konusu gelişme ile dünya ortalamasının çok üzerinde güneş alan ve rüzgar potansiyeline sahip ülkemizin bu kaynaklarını üretime dönüştürerek en büyük cari açık nedeni olan enerjideki dışa bağımlılığımızın ciddi oranda azaltması sağlanacak ve yenilenebilir enerji kooperatifleri yerel kalkınmanın anahtarı olacaktır” dedi.

ENERJİ KOOPERATİFLERİ DÜNYADA YAYGIN

Enerji kooperatifleri dünya genelinde yaygın. Türkiye’den daha az güneş potansiyeli olan Almanya’da 1.000’e yakın enerji kooperatifi bulunuyor. Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü bu kapsamda dünya örneklerini yakından inceledi. Türkiye’nin yıllık 250 milyar kWh enerji ihtiyacı bulunuyor. Bunun 85-90 milyar kWh’lık bölümü yerli enerji kaynaklarından karşılanıyor. Geriye kalan bölüm ise ithal enerji kaynaklarıyla temin ediliyor. Bu kapsamda her yıl yaklaşık 50 milyar dolarlık petrol ve doğalgaz ithalatı yapılıyor.

YEDİ ORTAKTAN BAŞLIYOR

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile kooperatifler için muafiyet tanınarak ortak bağlantı noktası zorunluluğu olmaksızın ortak sayıları ile doğru orantılı olacak şekilde 5 MW’a kadar lisanssız üretim yapabilmelerinin önü açıldı. 7-100 ortaklı kooperatifler 1 MW’a kadar, 100’den fazla 500’e kadar ortaklı kooperatifler 2 MW’a kadar, 500’den fazla 1000’e kadar ortaklı kooperatifler 3 MW’a kadar, 1000’den fazla ortağı olan kooperatifler 5 MW’a kadar kendi elektriğini üretebiliyor.

Ercan Baysal / Star Gazete